Castel del Monte to majestatyczny zamek, który powstał w latach 1240-1250 na polecenie cesarza Fryderyka II Hohenstaufa – jednego z najpotężniejszych władców średniowiecznej Europy.
Fryderyk II, znany również jako Federico II di Svevia, słynął z pasji do nauki, sztuki i architektury. Pomimo krótkiego czasu spędzonego w Apulii, udało mu się wybudować wiele zamków, które służyły ochronie i zarządzaniu jego terytorium. Castel del Monte jest jednak niezaprzeczalnie jego arcydziełem.
To, co intryguje, to unikalny kształt zamku, rzadko spotykany w budownictwie obronnym tamtych czasów. Budynek jest pełen średniowiecznej symboliki i został zbudowany z niesamowitą precyzją matematyczną i geometryczną. Jest to idealnie ośmiokątna struktura, ale jego prawdziwe przeznaczenie wciąż pozostaje tajemnicą.
Ciekawostką jest, że Castel del Monte jest jedynym zamkiem we Włoszech, który znajduje się na rewersie włoskiej monety o nominale 1 centa.
Czas poznać go nieco lepiej.
Niezwykłość konstrukcji Castel del Monte
Castel del Monte ma osiem boków i osiem wież. Osiem ścian ma osiem stóp grubości i osiemdziesiąt stóp wysokości. Ponadto ma osiem identycznych pomieszczeń w kształcie trapezu na piętrze i ośmioboczny dziedziniec, na którym prawdopodobnie stała kiedyś ośmioboczna fontanna.
W trzech wieżach znajdują się spiralne schody biegnące w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara.
Na jednej z trzech klatek schodowych znajdują się rzeźby dwóch głów, kobiety i mężczyzny. Godne uwagi jest to, że kobieta się uśmiecha, co było wówczas bardzo niezwykłe, a nawet zabronione. Pierwotnie były trzy głowy.
W niektórych pokojach, na samej górze, znajduje się otwór prowadzący do sąsiedniego pomieszczenia, co ułatwiało komunikację.
Zamek pełnił również funkcję zegara słonecznego. Światło słoneczne wypełnia co godzinę jeden z ośmiu pokoi na pierwszym piętrze.
Do ósmego pokoju na ostatnim piętrze światło słoneczne wpada dwa razy dziennie. Raz przez okno od zewnętrznej strony i raz przez okno od strony dziedzińca. Nic dziwnego, że zachody słońca są tu spektakularne!
Woda deszczowa była zbierana w pięciu z ośmiu wież i wykorzystywana jako woda pitna lub do mycia.
Jaka była funkcja zamku
Zamek już w średniowieczu określono jako Stupor Mundi, „tym, który zadziwia świat”. Do dziś nie ma stuprocentowej jasności, co do funkcji zamku.
Lokalizacja pośrodku niczego, zbytnie oddalenie od najbliższego miasta i wybrzeża oraz brak typowych elementów obronnych powodowały, że nie miał strategicznego znaczenia.
Fryderyk II bardzo lubił polować na sokoły i całkiem możliwe, że była to jego rezydencja podczas polowań.
Dlaczego Castel del Monte ma oktagonalny kształt
Nie jest do końca jasne, dlaczego Fryderyk II wybrał ośmiokątny kształt zamku.
Istnieje teoria, że wcześniej w miejscu zamku mogło znajdować się opactwo benedyktynów. To mogłoby tłumaczyć nietypowy plan ośmiobocznego budynku. Koło, symbolizujące zjednoczenie ziemi z boskością i jest kształtem najbardziej zbliżonym do ośmiokąta. A zatem Castel del Monte mógł służyć jako rodzaj świątyni.
Kolejna teoria mówi, że ośmiokątny kształt był związany z symboliką liczbową. Liczba 8 była uważana za szczególnie szczęśliwą i miała symbolizować równowagę i harmonię. Możliwe, że Fryderyk II chciał, aby zamek reprezentował te wartości.
Inna teoria mówi, że ośmiokątny kształt był związany z astrologią. Kształt zamku miał reprezentować gwiazdozbiór Wagi, który symbolizuje równowagę i harmonię.
Niektórzy historycy sztuki uważają, że ośmiokątny kształt zamku był po prostu modnym trendem architektonicznym w tamtych czasach. Był on związany z wpływami bizantyjskimi.
Kształt zamku jest podobny do korony Fryderyka, która również była ośmiokątna i symbolizowała święte znaczenie cesarstwa.
Inni utrzymują, że Fryderyk inspirował się kształtem Kopuły na Skale w Jerozolimie lub Kaplicy pałacowej w Akwizgranie.
Legendy związane z Castel del Monte
Otulony aurą tajemniczości, Castel del Monte został celowo zbudowany w gęstym lesie, aby zachować swoje istnienie w sekrecie.
Z czasem powstało szereg legend o zamku.
Wśród niech dominują te dotyczące duchów. Mówi się, że błąkają się one po murach budowli, nie mogąc odnaleźć spokoju. Są to rzekomo dusze osób zamordowanych w zamku.
Niektóre teorie sugerują, że obecna jest tu dusza samego Fryderyka II, inne wspominają o duchu więźnia, który z rozpaczy popełnił tu samobójstwo.
Inna fascynująca legenda mówi, że zamek był miejscem obrad tajemniczych stowarzyszeń, takich jak rycerze templariusze czy wolnomularze. To miałoby tłumaczyć jego niezwykły układ i symetrię.
Zamek w rękach państwa włoskiego
Fryderyk II zmarł w 1250 roku, zanim miał szansę regularnie korzystać ze swojego nowego zamku.
Według legendy, nadworny astrolog Federico, Michele Scoto, przepowiedział, że król umrze „sub flore” („pod kwiatem”). Być może dlatego Federico unikał podróży do Florencji, która otrzymała swoją nazwę od rzymskiego terminu „Florentia” („kwitnąca”).
Gdy niespodziewanie zachorował (istnieje przypuszczenie, że mógł zostać otruty), zdał sobie sprawę, że przebywa w wiosce o nazwie Castel Fiorentino. Wtedy Federico zrozumiał, że przepowiednia właśnie się spełnia.
Po jego śmierci zamek przechodził z rąk do rąk, zmieniała się także funkcja zamku. Z więzienia stał się rezydencją króla Ferdynanda Aragońskiego. Później był schronieniem dla rodzin szlacheckich z Andrii, które musiały uciekać z miasta w czasie zarazy w 1656 roku.
Został wówczas całkowicie splądrowany i pozostał niezamieszkany aż do XVIII wieku. Stał się schronieniem dla pasterzy i zbójców. Ogołocono z pięknych stołów, krzeseł, obrazów, mebli, dywanów i marmuru. Prawdopodobnie wszystkie ściany i podłogi zamku były pierwotnie ozdobione marmurem i cennymi mozaikami. W niektórych miejscach nadal można zobaczyć pozostałości czerwonego kamienia na ścianach.
W 1876 roku zamek został zakupiony przez państwo włoskie. Od 1928 roku rozpoczęto prace remontowe, które zostały w pełni zakończone dopiero w 1985 roku.
Castel del Monte na liście Unesco
Zamek został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO w 1996 roku. Kryteria, które przemawiały za jego umieszczeniem na tej liście, to przede wszystkim jego wyjątkowy projekt architektoniczny i historyczna wartość.
Zamek ma unikalny oktagonalny plan – od zewnętrznych murów, przez dziedziniec, po same pomieszczenia. To niezwykłe użycie geometrii w średniowiecznym zamku jest uważane za wyjątkowe.
Jest także jednym z najważniejszych symboli Fryderyka II Hohenstaufa, jednego z najbardziej znanych cesarzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego.
Gdzie jest położony Castel del Monte
Castel del Monte znajduje się około 17 kilometrów na południowy wschód od miasta Andria w regionie Apulia (wł. Puglia). Jest to obszar Parku Narodowego Alta Murgia, Parco nazionale dell’Alta Murgia.
Gdzie nocować w pobliżu Castel del Monte?
Około 10 km od zamku jest świetne miejsce noclegowe z basenem, 
Otto Apulia House. To świetna propozycja dla zmotoryzowanych.
Dla osób poruszających się transportem publicznym idealna będzie sama Andria, Trani lub Barletta.
Z tych trzech miasteczek najbardziej polecam Trani z uwagi na położenie nad morze, urok miejsca i spory wybór miejsc noclegowych. Dla podróżników budżetowych Andria będzie prawdopodobnie najlepszych wyborem.
W Trani polecam świetnie położony B&B Al Vico z widokiem na morze i ok. 600 m od plaży. Świetna atmosfera Trani na pewno cię zauroczy! Na miejscu są oferowane śniadania włoskie, wegańskie lub bezglutenowe. Łatwy dojazd z Bari do Trani jest niezaprzeczalnie na plus!
Jak dojechać do Castel del Monte
Autobusem z Andria
Do zamku można dojechać autobusem miejskim linii nr 6 Andria-Castel del Monte, który odjeżdża z dworca autobusowego i jedzie do zamku około 30 minut.
Dworzec autobusowy w Andria znajduje się przy Largo Ceruti. Linia kursuje przez cały rok, z wyjątkami od 1 października do 2 listopada i od 2 listopada do 13 marca (tylko w soboty, niedziele i święta).
Samochodem
Przyjeżdżając do Castel del Monte własnym samochodem, można zaparkować na parkingu obiektu Imperatore, który znajduje się w pobliżu zamku. Stąd do dworu można dostać się dzięki czynnej komunikacji wahadłowej:
- od 3 listopada do 15 marca, w soboty, niedziele i święta od 9:15 do 17:45, co 15 minut;
- od 16 marca do 2 listopada codziennie od 09:30 do 19:30, co 15 minut.
Transfer łączy parking z Castel del Monte i odwrotnie.
Bilet wstępu 7 EUR. Szczegóły o godzinach otwarcia i biletach na stronie Castel del Monte.
I jak ci się podoba to miejsce?
Planując swoją podróż
Znajdź najlepszy hotel lub apartament na swoje włoskie wakacje dzięki booking.com.
Pamiętaj, aby zawsze mieć wykupione ubezpieczenie turystyczne. Ja korzystam z najlepszej na rynku porównywarki rankomat.pl.
Jeśli potrzebujesz samochodu we Włoszech, skorzystaj z oferty rentalcars.com, aby porównać oferty i zarezerwować najwygodniejszy samochód dla siebie.
Potrzebujesz biletów na prom we Włoszech? Znajdziesz je na Direct Ferries.
Gdy kupujesz coś za pośrednictwem moich linków, zarabiam niewielką kwotę. Ty nadal płacisz tyle samo, ze mną dzieli się sprzedawca. Dziękuję za twoje znaczące wsparcie.
Nie masz teraz czasu na czytanie? Nie ma sprawy! Zapisz sobie poniższe zdjęcia na Pinterest, aby przeczytać później.
Włoska poczta
Dzielę się z Tobą moimi włoskimi podróżami mając nadzieję, że cię zainspirują do samodzielnego poznawania jednego z najpiękniejszych krajów na świecie. Dlatego zachęcam, abyś dołączył także do czytelników mojego newslettera, poste italiane. Tylko dzięki temu nie przeoczysz niczego, co się pojawiło na blogu, ale przede wszystkim, otrzymasz mnóstwo dodatkowych informacji.
Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu praktycznych informacji o Italii, zapraszam Cię do mojej grupy na FB: Moje wielkie włoskie podróże, którą wyróżnił Magazyn Glamour, jako jedna z najciekawszych grup na FB. Zapraszam cię także na mojego Instagrama, na którym znajdziesz całą masę włoskich inspiracji!
