Neapol, położony u stóp wulkanu Wezuwiusz, jest nie tylko jednym z najstarszych nieprzerwanie zamieszkiwanych miast na świecie, ale również sercem południowych Włoch.
To nie jest miejsce dla każdego. Jego szalony rytm niektórych wręcz przeraża, inni od razu czują puls miasta. Jego ulice przesiąknięte są echem starożytnej historii, która miesza się z nowoczesnością, tworząc unikalną i niesamowitą atmosferę.
Nie można jednak udawać, że miasto nie ma licznych problemów.
Jeśli jesteś jedną z tych osób, których Neapol odpycha, warto dać mu drugą, a nawet trzecią szansę. Może wasze energie się spotkają, a może Neapol nigdy nie będzie miejscem dla ciebie. Chociaż szkoda by było, bo z Neapolu bije ciepło, które nie pochodzi tylko od słońca, ale przede wszystkim od serdeczności i gościnności jego mieszkańców.
Dlatego ten artykuł nie jest typowym przewodnikiem.
To hołd oddany trzem „świętościom” miasta. Bo Neapol, w swej esencji, to symfonia kontrastów, które tworzą niesamowity krajobraz kulturowy.
Trzy świętości Neapolu
San Gennaro, święty January
Neapol ma nie mniej niż pięćdziesięciu dwóch świętych patronów, z których najbardziej znany i czczony jest San Gennaro (św. January). Historia i kult San Gennaro są głęboko zakorzenione w kulturze i duchowości tego włoskiego miasta.
Nie ma drugiego włoskiego miasta z tak dużą liczbą świętych patronów. Na drugim miejscu jest Wenecja , ale miasto nad laguną ma ich „tylko” dwudziestu pięciu.
Katedra w Neapolu zawiera pięćdziesiąt dwa srebrne popiersia, po jednym dla każdego świętego. W sobotę poprzedzającą pierwszą niedzielę maja wszyscy są niesieni w procesji przez miasto, na której czele stoi oczywiście San Gennaro.
Kim był San Gennaro
San Gennaro żył w III wieku n.e. i był biskupem Benevento, miasta położonego na południowy wschód od Neapolu. Znany jest przede wszystkim z męczeńskiej śmierci podczas prześladowań chrześcijan za czasów cesarza Dioklecjana. San Gennaro został aresztowany, torturowany i ostatecznie ścięty z powodu swojej wiary i działalności misyjnej.
Jego kult jest szczególnie znany ze zjawiska zwanego „Cudem Krwi św. Januarego”. Św. January jest symbolem opieki i ochrony dla Neapolu i jest nie tylko postacią religijną, lecz także kulturową, będącą integralną częścią tożsamości Neapolu i jego mieszkańców.
Cud krwi św. Januarego
Jednym z najbardziej fascynujących i tajemniczych wydarzeń religijnych w Neapolu jest święto św. Januarego (San Gennaro), które ma miejsce trzy razy w roku: w pierwszą niedzielę maja, 19 września, 16 grudnia.
W tych dniach rozstrzyga się, czy miasto przyjdą dobre, czy złe czasy, los Neapolu leży w rękach San Gennaro. Tysiące ludzi zbiera się w Katedrze Neapolitańskiej, aby obserwować cud płynięcia krwi św. Januarego.
Krew Januarego jest przechowywana w dwóch szklanych ampułkach w szczególnym relikwiarzu, w kaplicy 
Cappella del Tesoro di San Gennaro.
Legenda głosi, że krew pochodzi od św. Januarego, biskupa Neapolu, który został stracony podczas prześladowań chrześcijan w IV wieku. Po jego śmierci wierni zebrali krew Gennaro i przechowywali ją jako relikwię.
Co roku, podczas ceremonii, ampułki z krwią są prezentowane wiernym. Jeśli krew staje się płynna, uważa się to za dobry znak i błogosławieństwo dla miasta. Jeśli jednak krew pozostaje w stanie stałym, wierzy się, że Neapol czeka nieszczęście.
Ten rytuał odzwierciedla głębokie poczucie duchowości, tradycji i zabobonu wśród mieszkańców miasta. Mimo sceptycyzmu wielu naukowców i krytyków, którzy próbowali wyjaśnić to zjawisko jako naturalny proces chemiczny, dla wielu Neapolitańczyków cud krwi św. Januarego pozostaje niewytłumaczonym i świętym zjawiskiem, które łączy ich z historią i wiarą ich przodków.
Mimo upływu lat, postępu technologicznego i rosnącego sceptycyzmu wobec religijnych cudów, ta tradycja jest wciąż żywa. Ma wręcz fundamentalne znaczenie dla wielu Neapolitańczyków, stanowiąc ważny element ich tożsamości kulturowej i duchowej.
Street Art ze świętym Januarym w Neapolu
Piętnastometrowy mural przedstawiający patrona Neapolu, znajduje się na rogu Via Duomo i Via Vicaria Vecchia.
Portret wykonał holendersko-neapolitański artysta Jorit Agoch. Jorit wybiera jako modeli do swoich prac, zwykłych ludzi. Jeden z jego przyjaciół, pracownik fabryki, pozował do portretu San Gennaro.
Przy okazji, w innych częściach miasta Jorit uwiecznił także m.in. Maradonę, Piera Paolo Pasoliniego i Che Guevrę. Jego specjalnym podpisem są czerwone paski na policzkach wszystkich stworzonych portretów.
Na Piazza Cardinale Sisto Riario Sforza znajduje się także inny Street Art. To San Gennaro i Caravaggio, dwóch neapolitańskich bohaterów, autorstwa Roxy in the Box (Rosarii Bosso), który nosi tytuł Mission Possible. Na placu znajduje się także Obelisco di San Gennaro, który wzniesiono w 1636 roku w podziękowaniu za ochronę miasta podczas erupcji Wezuwiusza pięć lat wcześniej.
Przy Via San Biagio dei Librai znajdziesz Omaggio a De Ribera autorstwa Fabrizio Scali. Inspiracją był obraz San Gennaro esce illeso dalla fornace (San Gennaro wychodzi z pieca nienaruszony), który można zobaczyć w Cappella del Tesoro, w katedrze.
Natomiast fresk przedstawiający San Gennaro można podziwiać na Porta San Gennaro, odnowiowy dzięki rodzinie prowadzącej pizzerię Capasso.
Katakumby San Gennaro w Neapolu
To największe katakumby w Neapolu. Wejście znajduje się tuż obok Bazyliki dell’Incoronata Madre del Buon Consiglio (Via Capodimonte 13).
Po zejściu ze stu schodów poczujesz, jakbyś cofnął się w czasie, do swego rodzaju podziemnego miasta o powierzchni niemal sześciu tysięcy metrów kwadratowych.
Katakumby San Gennaro pochodzą z I wieku naszej ery. Prawdopodobnie był to grobowiec tylko jednej, zamożnej rodziny. Dopiero później z miejsca pochówku korzystała także wspólnota chrześcijańska Neapolu.
W IV wieku pochowano tu szczątki Sant’Agrippino, jednego z pierwszych świętych patronów miasta. W dolnej części katakumb, zwanej Bazyliką Sant’Agrippino, nadal regularnie odprawiana jest msza święta.
Wbrew temu, czego można by się spodziewać pod ziemią, na całość składają się rozległe przestrzenie, których sufity sięgają czasami nawet sześciu metrów wysokości.
Znajdziemy tu także dużą chrzcielnicę, która została umieszczona na polecenie biskupa Pawła II, który w VIII wieku schronił się w katakumbach.
W górnej części jest Cripta dei Vescovi z grobowcami pierwszych biskupów miasta. W krypcie tej można podziwiać bardzo stare malowidła chrześcijańskie, w tym prawdopodobnie najstarszy zachowany portret San Gennaro.
Jego szczątki również sprowadzono w to miejsce na początku V wieku. Od tego momentu katakumby cieszyły się większą popularnością niż kiedykolwiek. Wielu Neapolitańczyków przybywało, aby złożyć ostatni hołd swoim świętym patronom. Stał się popularnym miejscem dla pielgrzymek i cmentarzem.
Po śmierci chowano tu coraz więcej chrześcijan, od biskupów i innych wysokich rangą osobistości kościoła po zwykłych neapolitańczyków. Wydaje się, że w pobliżu grobowca San Gennaro wolno było chować jedynie najczystsze dusze, co wyjaśniałoby, dlaczego wokół jego dawnego grobowca widać tak wiele małych nisz.
San Gennaro nie jest już tutaj pochowany. Jego relikwie zostały skradzione w 831 r., a kiedy pod koniec XV wieku wróciły do Neapolu, umieszczono je w katedrze.
Po tej kradzieży relikwii katakumby popadły w ruinę. Często zdarzały się grabieże.
Pod koniec XVIII wieku zdecydowano się zabrać wszystkie pozostałe kości i czaszki na Cimitero delle Fontanelle, po czym rozpoczęto zakrojoną na szeroką skalę renowację.
Wskazówka I Zarezerwuj bilety już teraz, aby poznać tajemnice podziemnego Neapolu.
Zwiedzanie Catacombe di San Gennaro w Neapolu
Podczas zwiedzania katakumb można podziwiać wszystkie piękne rzeczy, które udało się uratować.
Katakumby San Gennaro są otwarte od poniedziałku do soboty od 10:00 do 17:00, w niedzielę od 10:00 do 14:00. Możliwości zwiedzania z przewodnikiem można zarezerwować na stronie Catacombe di Napoli.
Cena biletów: normalny 11 EUR, poniżej 18 lat 5 EUR, dzieci poniżej 6 lat gratis, seniorzy powyżej 65 roku 7 EUR, studenci 7 EUR.
Wskazówka I Warto pamiętać, że w katakumbach panuje temperatura w przedziale 15 – 22°C. Zaleca się wzięcie ze sobą czegoś cieplejszego nawet w upalne dni oraz ubranie wygodnych butów.
Totò
Mężczyzna w czarnym kapeluszu, którego widać wszędzie w Neapolu to Antonio de Curtis, znany również jako Totò.
Był nie tylko komikiem, ale także symbolem neapolitańskiej kultury i tożsamości. „Książę śmiechu” urodził się w 1898 roku w dzielnicy Neapolu, Rione Sanità. Choć jego skecze pochodzą jeszcze z epoki czarno-białej, nadal cieszą się popularnością.
Jego postać i twórczość są głęboko zakorzenione w sercach mieszkańców miasta. Totò był nie tylko aktorem, ale także poetą, który w swoich pracach wyrażał ból, radość i duszę Neapolu. Jego zdolność do śmiania się z trudności i wyrażania głębokich emocji przez humor sprawia, że jest on uwielbiany i pamiętany jako ktoś, kto naprawdę rozumiał duszę miasta.
Totò jest uważany za ulubionego włoskiego artystę wszech czasów i za największego aktora ubiegłego stulecia.
Ponieważ jego ojciec pochodził z rodziny szlacheckiej i popełnił mezalians, przez wiele lat Totò nosił nazwisko matki, Clemente. Dopiero w 1928 jego ojciec, uniezależniony wreszcie finansowo od swojej rodziny, które nie akceptowała mezaliansu, uznaje oficjalnie Antonia za swojego syna. W 1946 roku Trybunał Neapolitański uznał jego liczne tytuły szlacheckie.
Totò zmarł w wieku 69 lat w dniu 15 kwietnia 1967 w Rzymie, po serii zawałów serca. Ze względu na ogromne zapotrzebowanie zorganizowano aż trzy nabożeństwa pogrzebowe. Pierwsze w Rzymie, drugie w Neapolu, a kilka dni później miejscowy szef Camorry zorganizował trzecie w dzielnicy Rione Sanità, gdzie urodził się Totò.
Wskazówka I W dzielnicy Quartieri Spagnoli znajdziesz Street Art, będący hołdem dla Totò, a który powstał pięćdziesiąt lat po jego śmierci.
Kult Maradony w Neapolu
Diego Maradona, uznawany za jednego z największych piłkarzy wszech czasów, stał się ikoną Neapolu podczas swojego pobytu w klubie SSC Napoli w latach 1984-1991. Jego wpływ na miasto i klub przekroczył granice sportu.
Za czasów Maradony, Napoli zdobyło swoje pierwsze dwa mistrzostwa Serie A w sezonach 1986/87 i 1989/90. Diego przyczynił się również do zdobycia Pucharu UEFA w sezonie 1988/89.
Przed przybyciem Maradony, SSC Napoli nie było uważane za czołowy zespół w Serie A, a kluby z północy Włoch dominowały w lidze. Maradona pomógł odmienić ten obraz, przynosząc chwałę miastu i wyrównując szanse we włoskiej piłce nożnej.
Maradona stał się symbolem oporu wobec dyskryminacji południa Włoch przez północne regiony. Reprezentował nadzieję i dumę Neapolitańczyków.
Jego charyzma, pasja do gry i niezłomność na boisku czyniły go ulubieńcem tłumów. Był jednym z tych graczy, którzy nie tylko prezentowali niesamowite umiejętności, ale także grał z sercem na dłoni. Mimo kontrowersji w jego życiu prywatnym, mieszkańcy Neapolu dostrzegali w Diego człowieka, który, mimo swojego talentu i sławy, nadal miał ludzkie wady i borykał się z problemami, co czyniło go bardziej „ludzkim” w ich oczach.
Po śmierci Maradony w 2020 roku Neapol oddał mu hołd, oddając cześć jego dziedzictwu i wpływowi na miasto.
Wiele ścian budynków w Neapolu jest ozdobionych muralami z jego podobizną, a stadion Napoli został przemianowany na Stadio Diego Armando Maradona.
Largo Maradona w Neapolu
Jeden z najbardziej rozpoznawalnych murali poświęconych Diego Maradonie w Neapolu znajduje się przy Largo Maradona, w dzielnicy Quartieri Spagnoli.
Largo Maradona to miejsce szczególnie ważne dla wielu Neapolitańczyków, którzy przychodzą tu oddać hołd swojemu bohaterowi, a mural jest jednym z najbardziej fotografowanych miejsc w Neapolu w kontekście kultu Maradony.
Jak tu dotrzeć?
Najbliższą stacją metra jest Toledo (linia 1), notabene to najpiękniejsza stacja metra w Neapolu. Po wyjściu ze stacji należy kierować na zachód, idąc główną ulicą Via Toledo (będą znaki na Largo Maradona), a następnie skręć w prawo w via Vittorio de Deo, jedną z bocznych uliczek prowadzących do Quartieri Spagnoli.
Po kilku minutach marszu powinieneś dojść do Largo Maradona (patrz poniższa mapa). W sezonie zagląda tu bardzo dużo osób, jeździ także dużo skuterów, szczególnie w godzinach wieczornych.
Z centrum Neapolu, np. na Piazza del Plebiscito lub Via Toledo, możesz po prostu przejść się piechotą przez fascynujące uliczki Quartieri Spagnoli.
Na mapie zaznaczyłam, jak dojść ze stacji metra Toledo do Largo Maradona.
Planując swoją podróż
Znajdź hotel lub apartament na wakacje dzięki booking.com.
Pamiętaj, aby zawsze mieć wykupione ubezpieczenie turystyczne. Ja korzystam z najlepszej na rynku porównywarki rankomat.pl.
Bilety lotnicze możesz znaleźć i zarezerwować na booking.com.
Jeśli potrzebujesz samochodu we Włoszech, skorzystaj z najlepszej porównywarki discovercars.com.
Potrzebujesz biletów na prom? Znajdziesz je na Direct Ferries.
Gdy kupujesz coś za pośrednictwem moich linków, zarabiam niewielką kwotę. Ty nadal płacisz tyle samo, ze mną dzieli się sprzedawca. Dziękuję za twoje znaczące wsparcie.
Nie masz teraz czasu na czytanie? Nie ma sprawy! Zapisz sobie poniższe zdjęcia na Pinterest, aby przeczytać później.
Włoska poczta
Dzielę się z Tobą moimi włoskimi podróżami, mając nadzieję, że cię zainspirują do samodzielnego poznawania jednego z najpiękniejszych krajów na świecie.
Dołącz do czytelników mojego newslettera, poste italiane. Dzięki temu nie przeoczysz niczego, co się pojawiło na blogu, a także otrzymasz mnóstwo dodatkowych informacji.
Jeśli potrzebujesz pomocy w znalezieniu praktycznych informacji o Italii, zapraszam Cię do mojej grupy na FB: Moje wielkie włoskie podróże, którą wyróżnił Magazyn Glamour, jako jedna z najciekawszych grup na FB.
Zapraszam cię także na mojego Instagrama, na którym znajdziesz całą masę włoskich inspiracji!
La vita è bella! Życie jest piękne!
